Bij Marcus 9:35
De leerlingen bespreken onder elkaar wie van hen de grootste is. Jezus antwoordt op deze discussie: ‘Wie de eerste wil zijn, zal van allen de laatste zijn en van allen de dienaar.’ Ik heb dit soort uitspraken van Jezus altijd verstaan als een voorspelling. Wacht maar, lijkt hij te zeggen, wacht maar tot het Koninkrijk is aangebroken. Dan zul je zien dat degenen die dachten de eersten te zijn, de laatsten worden. Alsof hij waarschuwt. ‘Pas op hoor, als God ziet dat jij probeert de eerste te zijn, dan zet hij je voor straf achteraan.’
Mij bekruipt het gevoel, dat Jezus hier niet iets beschrijft dat in de toekomst zal plaatsvinden, nee, hij beschrijft de werkelijkheid zoals hij ís, hier en nu, maar dan op een dieper niveau. Of beter: hij bekijkt onze wereld niet vanuit ons perspectief, maar vanuit Gods perspectief.
Als je je vergelijkt met anderen, lever je jezelf aan hen uit. Als je jezelf ervaart als iemand op deze afgegrensde plaats in deze afgegrensde tijd – ten opzichte van die vele, vele anderen die op deze aarde leven, geleefd hebben en zullen leven – dan sluit je jezelf op in een beperking. Je zet jezelf in de gevangenis en ‘de ander’ is je bewaker. Ja, je bent zijn dienaar! Je ontneemt jezelf de ruimte jezelf te ervaren als één met de anderen – die dan geen anderen meer zijn.
Ook verlies je de grote vraag van het leven uit het oog. Die is niet: ‘Welke plek heb ik ten opzichte van die en die?’ Nee, die luidt: ‘Kan ik mijn eigen plek innemen? Niet de plek die mij door mensen of door mezelf is toebedeeld, maar door God. Ben ik zoveel mogelijk diegene die God in mij ziet?’ Wie de eerste wil zijn, zal van allen de laatste zijn en van allen de dienaar. Het tegenovergestelde van wat Jezus zegt is niet: Wie de laatste wil zijn, zal de eerste zijn en van allen de baas. Nee, het omgekeerde is: Wie zijn eigen plek inneemt, is net zo goed dienaar als ieder ander, maar dan niet dienaar van allen, maar van Christus. En dienaar zijn van Christus is iets totaal anders dan dienaar zijn van mensen. Je bent niet uitgeleverd, maar je bent vrij om God te dienen met alles wat je doet en zegt.