Bij Johannes 15:9
Bij elke verhuizing was het weer spannend: zou het lukken om in de nieuwe woonplaats een leven op te bouwen? Mensen te leren kennen, me thuis te gaan voelen? Een grote constante in het vinden van een plek in een kring van vrienden en bekenden, was de kerk. Een plaats om thuis te komen in een vreemde omgeving.
Er zijn slechtere redenen denkbaar om naar de kerk te gaan. Maar deze insteek legt de nadruk op het ‘elkaar kennen’. En die woorden zet ik expres tussen aanhalingstekens, want hoe goed leer je elkaar eigenlijk kennen in een gemeente? Velen herken ik op straat, redelijk wat ken ik bij name, maar slechts een enkeling ken ik beter dan oppervlakkig. Is dat ‘elkaar kennen’?
Hoe langer ik de geestelijke weg ga, hoe minder ik het van belang vind dat ik de gemeenteleden om me heen ken – kennen als: weten hoe ze heten en hoe hun dagelijks leven eruit ziet. Ik zie kerkgang als een oefening in júist het zien van wie iemand is zonder hem of haar te kennen in díe zin. Een oefening in het zien van een willekeurige ander als broeder of zuster, los van of ik diegene ken en mag of niet. Een grote oefening in het dóór die buitenkant van iemand heen kijken en het wezen te zien: dat hij of zij ook kind van God is. Dat hij of zij ook drager is van een goddelijke vonk, de Christusnatuur, het ware zelf, hoe je het ook noemen wilt. Dat er iets is dat ons verbindt, hoewel we zo verschillend zijn in de manier waarop datgene vorm krijgt in ons.
‘Blijf in mijn liefde’, zegt Jezus tegen zijn leerlingen. Wie zichzelf ziet als verblijvend in de liefde van God, die leert zien dat anderen ‘daar’ ook verblijven, daaruit bestaan en daaruit leven. En dan leer je om elkaar los te zien van je naam, je dagelijks leven en werk – daar doorheen te kijken en door te dringen tot de kern. En de grootste oefening is nog wel zo óók te kijken naar de mensen die de rest van de week op mijn pad komen. Niet alleen die vriendin, maar ook de buurman en de vrouw voor me in de rij bij de kassa van de supermarkt. Iedereen is drager van dat geheim van de levende liefde Gods, waaruit wij allen voortkomen en waarin wij allen met elkaar verbonden zijn.
‘Blijf in mijn liefde’, zegt Jezus tegen ons. Wie zichzelf ziet als verblijvend in de liefde van God, die leert zien dat anderen ‘daar’ ook verblijven en dat we elkaar op dat niveau naamloos en onpersoonlijk ontmoeten en herkennen.